چند وقتی است که پروزه های مختلف امنیتی- محیط زیستی و رسانه ای برای به راه انداختن تفرقه میان ایران و عراق تشدید شده است. دلیل این همه تلاش برای ایجاد تفرقه و اختلافات سیاسی بین دو کشور هنوز برای برخی ناشناس باقی مانده و برخی نیز نا خودآگاه به نهایی شدن و نتیجه دادن این پروژه کمک می کنند. اما چه کسانی پشت پرده این پروژه بزرگ اختلاف هستند و اختلافات دو همسایه چه کمکی به آنها می کند؟ پاسخ این سوال را می توان در جلسه ای که چندی پیش نشستی در «موسسه واشنگتن برای سیاست خاور نزدیک» برگزار شد[1] و در آن تحلیلگران مسائل ایران و منطقه به بررسی و تحلیل نقش ایران در منطقه و دلیل خطرناک بودن روابط متقابل ایران و عراق پرداختند.،جستجو کرد.
در این جلسه مطرح شد که رابطه خوب ایران و عراق اثرگذاری تحریم‌های ایران را کمتر می‌کند و این در حالی است که آمریکا نمی‌خواهد رابطه خوب دیپلماتیک و تجاری این دو کشور باعث از بین رفتن تأثیر تحریم‌های اعمال‌شده توسط دونالد ترامپ باشد. آمریکا اما تنها از رابطه خوب ایران با دولت فعلی عراق و دولت احتمالی آینده‌اش نگرانی ندارد. یکی دیگر از مسائلی که نگرانی آمریکایی‌ها را بیشتر می‌کند رابطه خوب ایرانی‌ها با منطقه کردستان عراق است. آنها بر این باورند که میزان همکاری و هماهنگی ایران و کردستان عراق، حتی از میزان رابطه و هماهنگی مسئولان این منطقه با بغداد نیز بیشتر است و بسیاری از درخواست‌های آنها از طریق معتمدان ایرانی به بغداد منتقل می‌شود. اقتصاد منطقه کردستان عراق نیز تا حد زیادی به اقتصاد ایران کمک می‌کند و به همین دلیل بیرون راندن ایران از عراق و یا کم کردن میزان هماهنگی تهران و بغداد و اربیل می‌تواند باعث انزوای بیشتر ایران در منطقه شده و برنامه‌های آمریکا برای تأثیرگذاری بر اوضاع منطقه و کشورهای سوریه و عراق را نیز به‌پیش ببرد.
آمریکا درعین‌حال به مسئولان عراقی گفته است که در صورت اجرایی شدن تحریم‌های ایران و اجرایی کردن این تحریم‌ها توسط دولت عراق، راه برای ورود کالاهای ایرانی که گوی رقابت را از محصولات عراقی ربوده‌اند، بسته می‌شود و این به نفع اقتصاد عراق خواهد بود. بااین‌حال مسئولان عراقی در گفت‌وگوهایشان با مقامات آمریکایی بیان کرده‌اند که در صورت تحریم شدن ایران، صادرات برق ایران به عراق نیز صدمه خواهد دید و این باعث ایجاد نارضایتی بیشتر بین مردم استان‌های هم‌جوار با ایران خواهد شد و اعتراضاتی را رقم خواهد زد که در چند هفته گذشته نیز در استان‌های بصره و شهرهایی مانند نجف شکل‌گرفته بود.
کارشناسان اندیشکده موسسه واشنگتن برای خاور نزدیک درنهایت از مسئولان آمریکایی خواسته‌اند که با توجه به نزدیک شدن به زمان اعلام نتایج انتخابات عراق با انتخاب نخست‌وزیر و دولت جدید این کشور، رابطه آمریکا با مسئولان عراقی به‌قدری افزایش پیدا کند که بتوانند به نحوی از اتحاد شیعیان در دولت‌های تهران و بغداد جلوگیری کنند. این کارشناسان درعین‌حال از واشنگتن خواسته‌اند برای اینکه بتواند راحت‌تر تحریم‌های ایران را به اجرا گذارد، در مورد موضعش در خصوص نظامیان شیعه و گروه‌های حامی مقاومت در عراق انعطاف‌پذیر از خود نشان دهد تا در مرحله اول ایران را به انزوا کشانده و بعد در مرحله بعد به سراغ پیاده کردن اهداف خود در خصوص این گروه‌ها برود. اهمیت نزدیک شدن واشنگتن به بغداد برای آنها به حدی است که پیشنهاد کرده‌اند تحریم‌های ایران نیز باید به‌گونه‌ای اجرایی شود که اقتصاد عراق از آن صدمه نبیند و عراقی‌ها که هم‌اکنون گرفتار مشکلات در خصوص فساد مسئولان و تأمین نبودن زیرساخت‌های لازم برای خدمات اجتماعی هستند فرصت برای جدا کردن خود از اقتصاد ایران را داشته باشند!
[1] https://www.washingtoninstitute.org/policy-analysis/view/iraq-iran-and-u.s.-strategy-a-trip-report
ارسال یک دیدگاه