پشت پرده تشدید اخبار ضد ایرانی در عراق و ضد عراقی در ایران طی ماه‌های اخیر چیست؟ چگونه ظرف مدت یک ماه هم در عراق اخباری علیه نفوذ و سوءاستفاده ایران از خاک این کشور و هم در ایران شایعاتی در سطح پایین‌تر برای مخدوش کردن ذهنیت مثبت مردم ایران به شیعیان عراقی منتشر می‌شود؟ در این میان برخی در داخل ایران نیز لبه دوم قیچی تخریب و تفرقه شدند. از ماه‌ها قبل خبرگزاری ایسنا به شکلی به ماجرای آتش‌سوزی هورالعظیم پرداخت که بدبینی مردم خوزستان به عراقی‌ها از تبعات اولیه نحوه پرداخت خبری ایسنا به این ماجرا بود. این خبرگزاری سپس در اقدامی غیرحرفه‌ای رونق گرفتن خرید کالاهای ایرانی در بازارچه‌های مرزی با عراق را «هجوم عراقی‌ها» تفسیر و گزارشاتی منتشر کرد که گویی عراقی‌ها با اقدامات خود قحطی و کمبود کالا را در ایران موجب می‌شوند! اما شاه‌بیت اقدامات خرابکارانه رسانه‌ای در ایران، اقدام روزنامه‌های شهروند، شرق و سایت خبرآنلاین در ماجرای زوار عراقی بود که همزمان با حضور پررنگ عراقی‌ها در ایران و رونق گرفتن بازار توریسم، تلاش کرد ذهنیت مردم ایران نسبت به میلیون‌ها زائر عراقی را مخدوش کند. این اقدامات رسانه‌ای در ایران و آنچه طی ماه‌های اخیر در عراق افتاد، نشان داد این رسانه‌ها هم در ایران و هم در عراق عروسک‌های خیمه‌شب‌بازی یک اتاق فرمان هستند.
در شرایطی که در ایران پیرامون زائران عراقی شایعات مختلفی مطرح می‌شود، در عراق نیز در جریان اعتراضات در استان بصره، تلاش شد حرکت‌های اعتراضی به سمت کنسولگری ایران هدایت شود. اگر چه برخی رسانه‌ها و فعالان فضای مجازی در عراق نیز با این حرکت همراهی کردند اما در نهایت مسؤولان 2 کشور بودند که بلافاصله با فراهم کردن شرایط، به افشاگری درباره پشت پرده این جریان‌ها پرداختند. مسؤولان سیاست خارجی 2 کشور؛ آمریکا، اسرائیل و عربستان را علت اصلی فتنه‌گری‌ها در عراق دانستند. رسانه‌های غربی نیز با وجود اینکه تلاش داشتند بر آتش اختلافات جزئی به وجود آمده بین ایران و عراق بدمند، ناخودآگاه از برخی تلاش‌های دولت ترامپ برای ایجاد این اختلافات پرده برداشتند.
تلاش ترامپ برای تاثیرگذاری بیشتر تحریم‌ها
اما چه کسانی پشت پرده این پروژه بزرگ اختلاف هستند و اختلافات 2 همسایه چه کمکی به آنها می‌کند؟ پاسخ این سوال را می‌توان در جلسه‌ای که چندی پیش در «موسسه واشنگتن برای سیاست خاور نزدیک» برگزار شد و در آن تحلیلگران مسائل ایران و منطقه به بررسی و تحلیل نقش ایران در منطقه و دلیل خطرناک بودن روابط متقابل ایران و عراق پرداختند، جست‌وجو کرد.
در این جلسه مطرح شد که رابطه خوب ایران و عراق اثرگذاری تحریم‌های ایران را کمتر می‌کند و این در حالی است که آمریکا نمی‌خواهد رابطه دیپلماتیک و تجاری این دو کشور باعث از بین رفتن تأثیر تحریم‌های اعمال‌شده توسط دونالد ترامپ باشد. آمریکا اما تنها از رابطه خوب ایران با دولت فعلی عراق و دولت احتمالی آینده‌اش نگرانی ندارد. یکی دیگر از مسائلی که نگرانی آمریکایی‌ها را بیشتر می‌کند، رابطه خوب ایرانی‌ها با منطقه کردستان عراق است. آنها بر این باورند که میزان همکاری و هماهنگی ایران و کردستان عراق، حتی از میزان رابطه و هماهنگی مسؤولان این منطقه با بغداد نیز بیشتر است و بسیاری از درخواست‌های آنها از طریق معتمدان ایرانی به بغداد منتقل می‌شود. اقتصاد منطقه کردستان عراق نیز تا حد زیادی به اقتصاد ایران کمک می‌کند و به همین دلیل بیرون راندن ایران از عراق یا کم کردن میزان هماهنگی تهران و بغداد و اربیل می‌تواند باعث انزوای بیشتر ایران در منطقه شده و برنامه‌های آمریکا برای تأثیرگذاری بر اوضاع منطقه و کشورهای سوریه و عراق را نیز به ‌پیش ببرد.
آمریکا در عین ‌حال به مسؤولان عراقی گفته است در صورت اجرایی شدن تحریم‌های ایران و اجرایی کردن این تحریم‌ها توسط دولت عراق، راه برای ورود کالاهای ایرانی که گوی رقابت را از محصولات عراقی ربوده‌اند، بسته می‌شود و این به نفع اقتصاد عراق خواهد بود. با این ‌حال مسؤولان عراقی در گفت‌وگوهای‌شان با مقامات آمریکایی بیان کرده‌اند که در صورت تحریم شدن ایران، صادرات برق ایران به عراق نیز صدمه خواهد دید و این باعث ایجاد نارضایتی بیشتر بین مردم استان‌های همجوار با ایران خواهد شد.
نقشه راه آمریکا برای عراق
کارشناسان اندیشکده «موسسه واشنگتن برای خاور نزدیک» در نهایت از مسؤولان آمریکایی خواسته‌اند با توجه به اعلام نتایج انتخابات عراق و نزدیک شدن به  انتخاب نخست‌وزیر و دولت جدید این کشور، رابطه آمریکا با مسؤولان عراقی به‌قدری افزایش پیدا کند که بتوانند به نحوی از اتحاد شیعیان در دولت‌های تهران و بغداد جلوگیری کنند. این کارشناسان در عین‌ حال از واشنگتن خواسته‌اند برای اینکه بتواند راحت‌تر تحریم‌های ایران را به اجرا گذارد، درباره موضعش درباره نظامیان شیعه و گروه‌های حامی مقاومت در عراق انعطاف‌پذیری بیشتری از خود نشان دهد تا در مرحله اول ایران را به انزوا کشانده و در مرحله بعد سراغ پیاده کردن اهداف خود درباره این گروه‌ها برود. اهمیت نزدیک شدن واشنگتن به بغداد برای آنها به حدی است که پیشنهاد کرده‌اند تحریم‌های ایران نیز باید به‌گونه‌ای اجرایی شود که اقتصاد عراق از آن صدمه نبیند و عراقی‌ها که هم‌اکنون گرفتار مشکلات درباره فساد مسؤولان و تأمین زیرساخت‌های لازم برای خدمات اجتماعی هستند، فرصت جدا کردن خود از اقتصاد ایران را داشته باشند!
پل پیلار، یکی از افسران سابق اطلاعاتی آمریکا که هم‌اینک به عنوان استاد دانشگاه در دانشگاه جرج‌تاون فعالیت می‌کند، در مقاله‌ای در سایت تحلیلی «لوبلاگ»، در همین زمینه خاطرنشان کرده است: «دولت ترامپ به مسائل عراق از لنز بسیار کوچک دیدگاه‌های ضدایرانی خود نگاه می‌کند. به این ترتیب او عراق را زمین بازی سیاسی‌ای می‌داند که بازیگر اصلی آن یعنی نماینده ویژه آمریکا در عراق «برت مک گورک»، وظیفه دارد رهبران عراقی را که به وسیله آمریکا هدایت می‌شوند در قدرت نگاه داشته و در عین حال هر کسی را که در این کشور با ایران دوستی دارد از قدرت دور کند. دومین راه‌حل برای دور نگه داشتن ایران از عراق، سیاستی است که در کاخ سفید درباره تحلیل مسائل عراق دنبال می‌شود. این سیاست می‌گوید دلیل اصلی هر اتفاق بدی که در عراق رخ می‌دهد ایران است. این سیاست تا جایی پیش رفته است که نزدیک شدن معترضان در برخی استان‌های این کشور به ساختمان‌های آمریکایی نیز به ایران نسبت داده می‌شود و به عمد این نکته کاملا کم اهمیت جلوه داده می‌شود که در این اعتراضات ساختمانی که آتش گرفت، ساختمان کنسولگری ایران بود، نه آمریکا.
وی در ادامه اضافه می‌کند که خبرها درباره اختلافات ایران و عراق در حالی منتشر می‌شود که «مردم عراق بخوبی می‌دانند زمانی که نیروهای تندرو و اعضای داعش به این کشور حمله کردند، این نیروهای ایرانی بودند که به ارتش عراق و نیروهای مردمی برای شکست دادن تروریست‌ها کمک کردند. آنها می‌دانند که کمک واقعی از جانب ایران بود، نه آمریکا».
عراق و جنگ اقتصادی آمریکا با ایران
این کارشناس مسائل امنیتی در ادامه اضافه می‌کند: هدف اصلی ترامپ از این فضاسازی‌ها، فراهم کردن شرایط برای اجرای تحریم‌ها و کامل کردن پروژه رویارویی با ایران در عراق و سوریه است. «فشار دولت آمریکا بر العبادی برای ممانعت از انتقال دلار به ایران و همچنین جلوگیری از معاملات اقتصادی با این کشور، نسخه‌ای است که منجر به دشواری بیشتر وضعیت اقتصادی عراق می‌شود و سودی برای مردم این کشور ندارد. این فشار، در راستای جنگ اقتصادی است که ترامپ علیه ایران به راه انداخته و ممکن است آینده العبادی در قدرت را نیز دستخوش تغییرات منفی زیادی کند».
ماموریت «برت مک گورک» برای ایجاد اختلاف میان دولت‌های ایران و عراق مساله‌ای است که شبکه 7 تلویزیون رژیم صهیونیستی نیز به آن اشاره و بیان کرده است که ماموریت برت مک گورک، اطمینان حاصل کردن از این مساله است که دولتی که در عراق بر سر کار می‌آید مانند دولت‌های قبلی دیدگاه مشترکی با ایران نداشته باشد و اهداف آمریکا را در این کشور پیاده کند. این شبکه تلویزیونی با این حال تصریح کرده است همکاری گروه‌های شیعه در عراق برای تشکیل دولت این کشور و انتخاب نخست‌وزیر نشان می‌دهد چندان هم نباید به کار مک گورک در عراق امید داشت و آمریکا از هم‌اینک در زمین جنگ عراق، به ایران باخته است.  

منتشر شده در: وطن امروز