اعلام این خبر که ایران ممکن است نسل جدید ناوشکن خود با نام «سهند» را به ونزوئلا بفرستد، باعث ایجاد نگرانی زیادی در بین مقامات آمریکایی شده است. ناوشکن سهند به عنوان «قدرتمندترین ناوشکن خاورمیانه» و «پیشرفتهترین ناوشکن جنگی غرب آسیا» توانایی حمل بالگرد و امکان حمل سامانههای موشکی زمین به زمین و اژدرهای سطحی و زیرسطحی را دارد. سهند همچنین دارای سامانههای الکترونیکی و دفاعی مدرن و بهروزشده است.
این ناوشکن مجهز و قدرتمند اما در حالی به ناوگان دریایی ایران اضافه شده است که تمام مراحل تولید و راهاندازی آن در دورانی انجام شده که ایران تحت بیشترین فشارهای اقتصادی و تحریمهای آمریکایی بوده است. این مسأله نگرانیهایی را برای آمریکا و دیگر متحدانش در منطقه بهوجود آورده است که تحریمها در هر صورت در مسأله دفاعی و نظامی ایران نتوانسته توقف یا تأخیری ایجاد کند. از سوی دیگر تکنولوژی نوین بهکار رفته در این ناوشکن که آن را قادر میسازد رادارگریز باشد، نگرانی بیشتری برای تحلیلگران مسائل ایران و آمریکا در غرب بهوجود آورده است.
در عینحال 2 اتفاق مهم دیگر این نگرانی را برای تحلیلگران غربی چندین برابر کرده است؛ اولین اتفاق، همانطور که روز دهم آذرماه که این ناوشکن به آب انداخته شد نیز بیان شد، آن است که قدرت «سهند» برای حفظ امنیت خلیجفارس و تنگه هرمز برای ایران بسیار حیاتی بوده و میتواند حضور آمریکاییها در خلیجفارس را با مشکلات زیادی روبهرو کند. در واقع همردیفشدن نامهای سهند و تنگه هرمز به اندازه کافی آمریکاییها را با نگرانیهای همیشگیشان درباره بسته شدن این تنگه به عنوان شاهراه حیاتی انتقال نفت روبهرو کرد.
اما دومین اتفاق، بعد از اعلام شدن خبر احتمال حضور سهند در ونزوئلا برای نشان دادن حمایت ایران از مادورو و تمامیت ارضی این کشور، اعلام روسیه درباره فرستادن جنگندههای خود به ونزوئلا است که بیش از پیش آمریکاییها را با نگرانی روبهرو کرده است.
آمریکاییها که از ابتدای روی کار آمدن ترامپ بیشترین میزان تحریمها و فشارهای سیاسی را بر ونزوئلا وارد کردهاند تا حکومت مادورو را تضعیف کرده و او را برکنار کنند، با اتهام درباره تلاش برای کودتا علیه مادورو نیز روبهرو هستند. حالا اما حضور 2 کشور ایران و روسیه در ونزوئلا و حضور ناوهای جنگی ایرانی و هواپیماهای توپولف و آنتونف روسی در مرزهای این کشور، دولت ترامپ را با این نگرانی روبهرو کرده است که ایران و روسیه با حمایت قاطع خود از ونزوئلا نهتنها نظام سیاسی این کشور را حفظ کرده، بلکه زمینه را برای حضور خود در قاره آمریکا نیز فراهم میکنند.
تحلیلگران آمریکایی بر این عقیدهاند هماهنگی مناسبی میان ایران و روسیه در مطرح کردن احتمال حضور ناوشکن سهند در ونزوئلا و رهسپار شدن جنگندههای روسی به این کشور وجود دارد و پالسی نگرانکننده برای آمریکا میفرستد که این کشور نمیتواند توقع داشته باشد ایران به عنوان متحد بزرگ ونزوئلا در مقابل جبهه استکباری آمریکا، اجازه دهد نقشههای آشوب، کودتا، تحریم و فشارهای اقتصادی بر ونزوئلا که توسط دولت ترامپ کشیده شده است، به حقیقت بپیوندد.
روزنامه «میامیهرالد» با اشاره به این موضوع بیان کرده است: «فرستادن رزمناو ایرانی به ونزوئلا برای آمریکا به معنای «مادر همه تحریکات و دشمنیها»است، چرا که این کار میتواند تعادل ژئوپلیتیک منطقه را تغییر داده و مطمئناً آمریکا را مضطرب و پریشان میکند. از نظر تحلیلگر این نشریه، ارسال این ناوشکن به ونزوئلا میتواند نظم منطقهای در آمریکایجنوبی را برهم زده و موقعیت ناخوشایندی را برای آمریکا بهوجود آورد. ایران اعلام کرده است 2 یا 3 رزمناو از نوع سهند را میتواند به ونزوئلا بفرستد. نکته قابل توجه این است که این ناوشکنها، از نوع ناوشکنهای معمولی نیستند و قادر به هدف قرار دادن هواپیماها، استفاده از موشکهای زمین به زمین و حمل هلیکوپتر هستند. این مسأله واقعاً موقعیتی جنگی را در ونزوئلا به نمایش میگذارد».
وزیر دفاع روسیه دوشنبه هفته گذشته اعلام کرد 2 فروند بمبافکن توپولف 160-TU، یک فروند آنتونف 124-AN و یک فروند هواپیمای ایلوشین 62- II به فرودگاه بینالمللی سیمون بولیوار در کاراکاس رسیدهاند. ولادیمیر پاردینو، وزیر دفاع ونزوئلا نیز اعلام کرد حدود 100 نفر از پرسنل نظامی روسیه نیز برای مانور نظامی مشترک 2 کشور وارد ونزوئلا خواهند شد. اگرچه وزیر دفاع ونزوئلا در همان روز با انتشار تصویری از خود در کنار جنگندههای روسی اعلام کرد برگزاری این مانور مشترک نشاندهنده تلاش ونزوئلا برای حفظ صلح در منطقه است اما روسها اعلام کردند هنگامی که قصد داشتهاند به سمت ونزوئلا پرواز کنند، یک اف-16 نروژی آنها را تعقیب کرده است. سفیر مسکو در واشنگتن نیز بیان کرده است این اقدام در شرایطی انجام شده که سفر 6200 مایلی این هواپیماها به کاراکاس با توجه به قانون بینالمللی هوایی انجام شده و در حریم هیچ یک از کشورهای اروپایی نبوده است. با این حال این کار نروژ که یکی از اعضای ناتو است، نشان میدهد نگرانی غرب از این پروازها بیشتر از چیزی است که تاکنون بروز داده شده است.
بر اساس گزارش نیوزویک، این کار روسیه و احتمال حضور ناوشکنهای ایرانی در ونزوئلا نشاندهنده رفتار تهاجمی این 2 کشور در قبال آمریکاست. ترامپ از ابتدای روی کار آمدن خود سعی داشت با اعمال تحریمهای گسترده هم ایران و هم روسیه را تحت فشار بگذارد اما به نظر میرسد این فشارها بیش از اینکه موجب انزوای این کشورها شود، باعث شده است اتحاد ایران و روسیه با کشورهای آمریکایجنوبی و مرکزی بیشتر شود. به نظر میرسد تحریمهای آمریکا بیش از پیش دو کشور تحریم شده یعنی ایران، ونزوئلا و روسیه را به یکدیگر نزدیک کرده است. این نزدیکی با توجه به روابط تاریخی کشورها با آمریکا چندان هم عجیب به نظر نمیرسد. مادورو آمریکا را متهم میکند نقشه کودتا برای برکناری او را کشیده است و حمله پهپاد مسلح به مراسم رژه نظامی را که با هدف قتل مادورو به جایگاه سخنرانیاش نزدیک شده بود نیز منتسب به آمریکا میکند. آمریکا در ایران نیز در سال 1953 علیه دولت مصدق کودتا راه انداخت و هر دو کشور بخوبی میدانند تلاش آمریکا برای به راه انداختن کودتا در این کشورها به چه معنایی است. این اتحاد که با پشتوانههای تاریخی نیز همراه است، به جای اینکه ایران و تحریمشوندگان دیگر را در انزوا قرار دهد، باعث متحدشدن بیشتر آنها شده است. در حال حاضر که ترامپ از توافق هستهای با ایران بیرون آمده، ایران به برجام پایبند است و این در حالی است که آمریکا بهخاطر خروج یکجانبه از این توافق بینالمللی سرزنش میشود. ایران در حالی در تلاش برای ورود به نیمکره غربی است که پیش از این نیز روابط خوبی با کشورهای حوزه آمریکای لاتین برقرار کرده بود اما بهتر شدن نسبی روابطش با آمریکا در دورانی که اوباما در حال مذاکره با ایران برای رسیدن به توافق هستهای بود، از میزان حضور ایران در این منطقه کاست. از این منظر میتوان حضور نظامی احتمالی ایران در منطقه را به خروج ترامپ از این توافق مرتبط دانست؛ مسالهای که میتواند به صورت مستقیم امنیت آمریکا را نشانه رود.
در این میان رسانههای آمریکایی خاطرنشان کردهاند نزدیک شدن ایران و روسیه به حیاط خلوت آمریکا آن هم به صورت نظامی، در شرایطی انجام میشود که ترامپ مشغول دردسرهای تازه خود در کاخ سفید است. او این بار به صورتی جدیتر به دروغگویی در پرونده روسیه متهم شده و دموکراتهای کنگره به دنبال استیضاح وی هستند. در عینحال اخراجهای بیرویه کارمندانش در کاخ سفید او را در نهایت به گزینه تغییر رئیس کارکنان کاخ سفید کشانده و این به معنای تغییر آرایش سیاسی موجود در کاخ سفید است و این برای او دردسرهای رسانهای زیادی به همراه خواهد داشت. از سوی دیگر گسیل شدن پناهجویان به مرزهای جنوبی آمریکا و درگیریهایی که پلیس این کشور با آنها پیدا کرده، او را در معرض اتهامات دیگری مثل نقض حقوقبشر قرار میدهد و این در شرایطی است که ترامپ هنوز بشدت مشغول بررسی پرونده سلاحهای هستهای کرهشمالی، تحریمهای روسیه و ایران، تلاش برای نجات دادن محمد بنسلمان از اتهام قتل خاشقجی و درگیری بیشتر تجاری با کشورهای اروپایی و چین است.
منتشر شده در روزنامه وطن امروز
ارسال یک دیدگاه