با اعلام خبر برگزاری رزمایش ولایت 90 در تنگه هرمز و خلیج‌فارس، رسانه‌های غربی که پیش از این نیز خبر تهدید ایران به بستن تنگه هرمز را شنیده بودند‌ به ارائه تحلیل‌هایی از علت برگزاری این رزمایش در زمان کنونی پرداختند. این رسانه‌ها که نتوانستند نگرانی مقامات آمریکایی از این رزمایش را پنهان کنند،‌ خاطرنشان کرده‌اند این نخستین‌ رزمایش برای ایجاد آمادگی در نیروی دریایی ارتش و سپاه پاسداران ایران برای بستن تنگه هرمز در شرایط اضطراری است. برخی رسانه‌ها نیز این رزمایش را با احتمال حمله نظامی آمریکا به ایران در ارتباط دانسته‌اند.

روزنامه نشنال‌پست اما این سوال را مطرح کرده است که آیا مانور نظامی ایران در تنگه هرمز می‌تواند آمریکا را به یک پاسخ پرخاشگرانه و تهاجمی ترغیب کند؟

این روزنامه در تحلیل خود آورده است: فشار هسته‌ای بر ایران به سرعت در حال تبدیل شدن به یک بازی با اقتصاد جهانی است. ایران در مواجهه با تهدیدها و تحریم‌های فزاینده و بی‌سابقه بین‌المللی این رزمایش دریایی را از روز شنبه در تنگه هرمز آغاز کرده است.

این نشریه معتقد است افزایش احتمال درگیری نظامی آمریکا با ایران پتانسیل افزایش قیمت نفت در سطح جهانی را نیز بالا می‌برد و با بسته شدن راه‌های صادرات نفت خاورمیانه به دیگر کشورهای غربی،‌ اقتصاد جهانی بشدت تحت تاثیر قرار گرفته و قیمت انرژی را به حد بی‌سابقه‌ای بالا می‌برد. این نشریه اما با بیان نگرانی‌های کشورهای غربی از این مانور نظامی این مساله را نیز به نقل از امیر دریادار سیاری بیان کرده است با وجود اینکه سپاه پاسداران می‌تواند تنگه هرمز را به طور کامل ببندد و مانع عبور و مرور کشتی‌ها شود، ‌باز هم این مقامات عالی نظام جمهوری اسلامی هستند که باید در این باره تصمیم بگیرند. تمام نشریات غربی با نگرانی از منطقه سوق الجیشی تنگه هرمز یاد کرده و نوشته‌اند: تنگه هرمز گذرگاهی 50 کیلومتری است که حدود یک‌سوم نفت جهان از طریق این گذرگاه صادر می‌شود و هرکسی بتواند این نقطه مهم را در دست گرفته و راه آن را ببندد در واقع کنترل صادرات نفت خاورمیانه را در دست گرفته است. کارشناسان غربی چه می‌گویند؟

در گزارش تحلیلگران ژئوپلتیک در گروه جهانی استراتفور بیان شده است: اهمیت این آبراه هم برای ارتش آمریکا و هم برای سازمان‌های اقتصادی بسیار زیاد است. به همین دلیل به نظر می‌رسد پاسخ اصلی آمریکا به بسته شدن تنگه هرمز پاسخی همراه با عملیات نظامی باشد.

آنتونی کوردزمن از مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌الملل واشنگتن نیز معتقد است ایران موفق شده در منطقه خلیج‌فارس تشکیلاتی قوی و نیروهایی کارآمد از نیروی دریایی سپاه و ارتش ایجاد کند. این نیروهای غیرمتعارف نظامی می‌توانند همسایگان ایران را نیز در جنگ‌های نامتقارن با چالش‌های جدی روبه‌رو کرده و هر درگیری نظامی‌ای را به جنگی فرسایشی تبدیل کنند.

این تجهیزات و نیروهای مهم شامل حدود 200 قایق گشتزنی مجهز به سیستم شناسایی دریایی ‌و موشک‌های ضدکشتی است که می‌توانند مزاحمت‌هایی را برای حمل و نقل تانکرها و تاسیسات دریایی ایجاد کرده و همچنین عملیات‌های حمله به کشتی‌های نیروهای دریایی را نیز سازماندهی کنند. به گفته این تحلیلگران، این تجهیزات دریایی گرچه در مقابل ناوهای جنگی تجهیزات کمی هستند اما زمانی از اهمیت دوچندان برخوردار می‌شوند که بدانیم همین نیروها در واقع نیروهای بالقوه‌ای هستند که می‌توانند حمل و نقل در خلیج فارس را با تهدید مواجه کرده و در دریای عمان حملاتی را علیه تاسیسات دریایی دیگر کشورها به راه انداخته و روی قیمت نفت تاثیر بگذارند. قیمت نفت: 500 دلار

کوردزمن در ادامه هشدار داده است: اگر حتی ایران نتواند تنگه هرمز را برای مدت زیادی بسته نگه دارد همان درگیری‌های کوچک منجر به افزایش غیرقابل باور قیمت نفت خواهد شد. ایران اگر بخواهد به راستی جنگ دریایی خود با آمریکا را آغاز کند و تبعات این جنگ را هم بپذیرد، قطعا تا مدت 2 هفته می‌تواند تنگه را بسته نگه دارد و همین مدت کوتاه نیز می‌تواند قیمت نفت را به بالای 300 تا 500 دلار برساند. این تحلیلگر آمریکایی در گزارش خود به نام « ایران، ‌تنگه هرمز و نفت» تاکید کرده است اگر فشارهای بین‌المللی و تحریم‌ها بر ایران افزایش یابد و ایران تنها به مدت 30 روز تنگه هرمز را با وجود تمام فشارها بسته نگه دارد، قیمت نفت به بالای 500 دلار رسیده و نزدیک به 75 میلیارد دلار به اقتصاد آمریکا صدمه می‌زند. این صدمه در نهایت به اقتصاد کل دنیا رسیده و بحران اقتصادی جدیدی را برای کشورهای غربی ایجاد می‌کند.

تحلیلگران آمریکایی کار را از این هم فراتر برده و به تحلیل این مساله پرداخته‌اند که اگر یک بمب آمریکایی در داخل ایران منفجر شود یا یک موشک به خاک این کشور بخورد، ‌چه عواقبی گریبانگیر آمریکا خواهد شد.

آرنارد بورچریو از خبرنگاران باسابقه بنگاه خبری یونایتدپرس آمریکا اخیرا در گزارشی نوشته است: تنها شلیک یک بمب به سمت ایران می‌تواند قیمت نفت را به بالای 300 دلار یا حتی 500 دلار در هر بشکه برساند. این روزنامه‌نگار آمریکایی همچنین در گزارش خود آورده است: بنیاد هریتیج در واشنگتن در سال 2007 مانور نظامی ایران برای بستن تنگه هرمز را با سیستم کامپیوتری شبیه‌سازی کرده و اثرات این کار را مورد ارزیابی قرار داده است.

در این ارزیابی مشخص شده که تنها راهکار آمریکا برای بسته شدن تنگه هرمز فرستادن نیروهای نظامی گسترده به این منطقه است اما شروع جنگ در خلیج‌فارس به این راحتی‌ها هم نخواهد بود. آمریکا و متحدان غربی‌اش ترجیح می‌دهند با توجه به هزینه‌های جنگ عراق و افغانستان تنها از راه اعمال تحریم‌های بیشتر به ایران ضربه بزنند و هزینه‌های خود را برای جنگ با این کشور قدرتمند تا حد ممکن کاهش دهند. رزمایش هم قیمت نفت را بالا می‌برد

شبکه خبری اقتصادی بلومبرگ گزارش داده است: بررسی‌های خبری و آماری این شبکه نشان می‌دهد با توجه به برگزاری رزمایش ولایت 90 در آب‌های
خلیج فارس و دریای عمان، به احتمال زیاد طی روزهای هفته آینده قیمت نفت خام با افزایش
رو به رو شود. 12 نفر از 32 تحلیلگر اقتصادی یا به عبارتی
38 درصد تحلیلگران اقتصادی معتقدند قیمت نفت بعد از تاریح 30 دسامبر افزایش خواهد یافت. 10 نفر از پاسخ‌دهندگان به نظرسنجی بلومبرگ یا 31 درصد اعلام کرده‌اند قیمت نفت در روزهای ابتدایی سال جدید میلادی کاهش خواهد یافت اما 10 نفر دیگر نیز تخمین زده‌اند که قیمت به همین حد و روال کنونی باقی خواهد ماند و تغییر زیادی نخواهد کرد. هفته گذشته اما
53 درصد از تحلیلگران اقتصادی انتظار داشتند قیمت نفت با افزایش همراه باشد. در هر صورت قیمت نفت در فصل جدید با 25 درصد افزایش همراه بوده که این افزایش از سال 2009 تاکنون بی‌سابقه بوده است اما نقش ایران در این میان چیست؟ ایران اعلام کرده است مانوری 10 روزه را در تنگه هرمز برگزار خواهد کرد. با توجه به اینکه ایران پیش از این نیز تهدید کرده بود در صورت اعمال تحریم‌های جدید علیه نفت این کشور یا بانک مرکزی یا هرگونه حمله نظامی این تنگه را خواهد بست،‌ به نظر می‌رسد این مانور در همین راستا برگزار شده باشد و همین مساله موجب شده بازار در انتظار اخبار بعدی در این باره باشد. ریچ، ‌استراتژیست و بنيانگذار بنیاد اقتصادی «لیترادر» در شیکاگو معتقد است: آنطور که در گزارش‌های وزارت انرژی ایالات متحده منعکس شده است، قیمت نفت با انجام این رزمایش احتمالا در هفته آینده به 100 تا 103 دلار در هر بشکه برسد.

خبرگزاری فرانس‌پرس نیز در گزارش خود درباره آغاز مانور نظامی ولایت 90 به این نکته اشاره کرده است كه مقامات آمریکایی در واکنش به برگزاری این رزمایش عنوان کرده‌اند نیروهای دریایی خود را تا پایان این رزمایش در نزدیکی تنگه نگه خواهند داشت. خبرگزاری فرانس‌پرس نیز برگزاری این رزمایش را اقدامی برای آمادگی جهت بستن تنگه هرمز در شرایط اضطراری عنوان کرد و گفت‌: این شایعه قبل از این نیز در رسانه‌های ایران منتشر شده بود که اگر تحریم‌ها علیه ایران بیشتر شده یا جنگی علیه آن صورت گیرد، جمهوری اسلامی تنگه هرمز را می‌بندد‌. این اقدام در واقع نشان‌دهنده آمادگی ایران برای عمل به وعده‌اش است‌.

منتشر شده در: وطن امروز