طی دو روز گذشته دو خبرگزاری تسنیم و ایسنا لیستی از وزرای احتمالی که قرار است در روز مراسم تحلیف ریاست جمهوری، توسط حسن روحانی به مجلس معرفی شوند، منتشر کردند. این دو لیست که در موارد معدودی شبیه به هم بودند اما به سرعت مورد توجه رسانه های غربی قرار گرفتند و نام دو تن از وزرای احتمالی بیش از باقی افراد در مقالات رسانه های امریکایی تکرار شد . محمد جواد ظریف، وزیر احتمالی امور خارجه و بیژن زنگنه وزیر نفت . رسانه های غربی همچنین به محمد فروزنده دبیر احتمالی شورای عالی امنیت ملی نیز توجه خاصی داشتند اما جدای از این توجهات ویژه ، تفسیر این رسانه ها از این لیست احتمالی قابل توجه و مهم است چرا که رسانه های امریکایی انتخاب احتمالی محمد جواد ظریف برای وزارت امور خارجه را برگ زیتون اهدایی ایران به امریکا دانسته اند .
صدای امریکا ،رویترز، تلویزیون امریکایی MSNBC، سایت تحلیلی اینترپرس سرویس، نشانال ژورنال، رادیو اروپای آزاد ، خبرگزاری شینهوا و سایت خبری آسیا تایمز از جمله رسانه هایی بودند که اخبار مربوط به کابینهاحتمالی حسن روحانی را پوشش داده و تعدادی از رسانه های غربی از انتخاب ظریف به عنوان وزیر امور خارجه استقبال کردند .
رویترز در این باره نوشته است : اگر حسن روحانی بخواهد عزم خود را برای یازسازی روابط با امریکا و پیگیری « یک معامله بزرگ» با جامعه جهانی نشان دهد ، هیچ چیز به اندازه انتخاب محمد جواد ظریف به عنوان وزیر امور خارجه این عزم او را نشان نداده و سیگنالی بهتر از این نمی تواند صادر کند.
این خبرگزاری در ادامه با اشاره به اینکه یکی از نزدیکان روحانی این خبر را تایید کرده و اضافه کرده است : از روز یکشنبه هفته آینده که روحانی کار خود را به عنوان رییس جمهور ایران آغاز کند، این خبر نیز به طور رسمی اعلام خواهد شد .
رویترز به نقل از دیپلمات ها می گوید:« ظریف یکی ازدیپلمات هایی است که به زبان انگلیسی مسلط بوده و مدرک دکترای خود را از دانشگاه دنور آمریکا دریافت کرده است . ظریف همچنین در چندین مذاکره محرمانه شرکت داشته و تلاش کرده است بر جدایی 35 ساله میان تهران و واشنگتن فائق آید.
رویترز با این حال خاطر نشان کرده است که آن مذاکرات محرمانه به دلیل بی اعتمادی عمیق در بین دو طرف و طیف وسیع اختلافاتی که در خصوص برنامه هسته ای ایران وجود داشت و حمایت ایران از مبارزات ضد اسراییلی از سویی و از سوی دیگر تحریم های امریکا علیه ایران و تلاش برای «تغییر نظام» در ایران با شکست مواجه شد.
بر اساس این گزارش « انتخاب ظریف با این حال نشان می دهد رییس جمهور میانه روی جدید مشتاق به انجان تلاشهای دیگر جهت شکستن بن بست روابط با ایالات متحده است.» یکی از دیپلمات های غربی که با طریف در دوران مسئولیت وی تعامل داشته است ، در این باره می گوید:«او همیشه در تلاش بود با هوشیاری تمام هر راه روشن و بازی را برای بهبود روابط با غرب بیازماید.»
وی در این باره اضافه کرد:« ظریف فردی است که ایالات متحده را با تمام ناکامی هایی که در گذشته داشته ، به خوبی می شناسد و کسی که در واشنکتن به خوبی او را می شناسند.»
رویترز همچنین در ادامه این گزارش تصریح کرده است : در ایران وزیر امور خارجه بعد از رهبر انقلاب ، رییس شورای عالی امنیت ملی که به عنوان مذاکره کننده ارشد هسته ای نیز فعالیت می کند و رییس جمهور ، چهارمین مقام مسئول در زمینه سیاست خارجی است و چهارمین فرد در این سلسله مراتب است اما با این وجود اگر او توسط محافظه کاران موجود در مجلس ایران تایید شود، انتصاب ظریف ، حرکتی کاملا مثبت جهت ایجاد رابطه با امریکا حساب می شود.
دفتر تلفن ظریف
بر اساس گزارش رویترز کتابچه تماسهای ظریف در واشنگتن ، شمال جو بایدن معاون چاک هیگل وزیر دفاع ایالات متحده است که از مقامات امنیت ملی امریکا در هر دو جناح موجود بوده است .
رویترز در معرفی ظریف می نویسد: او دیپلماتی منعطف و ملایم در تیم مذاکره کننده هسته ای ایران بود که پس از آنکه محمود احمدی نژاد در سال 2005 رییس جمهور ایران شد ، از کار خود استعفا داد.
در سال 2007 او بعد از 5 سال کار در نیویورک به عنوان نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد به تهران بازگشت .از آن زمان به بعد ، ظریف به عنوان مشاور وزیر امور خارجه ایران بین سالهای 2007 تا 2010 فعالیت کرد و پس از آن مدیر حوزه بین الملل دانشگاه آزاد اسلامی شد ؛ شبکه ای از موسسات آموزشی که توسط رییس جمهور اسبق ، اکبر هاشمی رفسنجانی و حامی سیاسی او اداره می شد .
نظر دنیس راس راجع به ظریف
رویترز در ادامه گزارش خود به صحبتهای دنیس راس دیپلمات کهنه کار ایالات متحده که تا سال 2011 مشاور خاورمیانه ای باراک اوباما بوده است ، اشاره می کند و می نویسد:« ظریف تمایلی واقعی به مذاکره با امریکا دارد و انتصاب او به عنوان نشانه این کار که روحانی می خواهد«با غرب معامله کند» از نظر اروپا و امریکا مثبت تلقی می شود .
راس اما در عین حال هشدار می دهد که این سوال همچنان ادامه دارد که آیا این انتخاب به معنای کاهش مقاومت تهران در برابر مهار هسته ای خود خواهد بود . راس در ادامه می گوید:«انتخاب ظریف تا زمانی به عنوان سیگنال مثبت تهران دیده می شود که ایران واقعا کاری در این زمینه انجام دهد.»
برنت اسکوکرافت، مشاور امنیت ملی رئیس جمهور جورج دبلیو بوش نیز ظریف را با عنوان فردی "معقول" توصیف کرد و گفت: باید دید چقدر اختیار عمل به او داده می شود.
دیپلمات های غربی گفتند ظریف مذاکره کننده اصلی در آخرین تلاش امریکا برای مذاکره درباره « یک معامله بزرگ» بین تهران و وانگشتن بوده است . مذاکره ای که بعد از 11 سپتامبر 2001 و اواسط سال 2003 آغاز شده بود .
روزنامه های امرکیایی در سال 2007 متن پیش نویس توافقنامه ای را منتشر کردند که در گفت و گوهای محرمانه پاریس، ژنو و نیویورک به تصویب رسیده بود و به گفت و گوها و مذاکرات دو کشور در خصوص همه مسایل برجسته و مهم بین دو کشور اشاره می کرد .
در حالیکه پیش نویس این توافقنامه به دلیل اختلافات در ماده های آن شکست خورد ف به انتظارات دو طرف در مورد موضوعاتی نظیر این اشاره می کرد که برنامه هسته ای ایران اصلا جنبه نظامی پیدا نکند و از سوی دیگر ایالات متحده نیز تضمین دهد هیچ گونه همکاری ای با سازمان مجاهدین خلق فعالان ضد نظام مستقر در عراق نداشته باشد .
درباره این متن ادعاهای زیادی مطرح شد و برخی معتقد بودند این متن ساختگی و کذب است اما یک دیپلمات غربی که در مذاکرات پشت پرده با ایران حضور داشت ، تایید کرده است که {آیت الله} خامنه ای به مذاکره کنندگان چراغ سبز نشان داده بود .
این مسئله ایست که در تهران نیز توسط رهبر معظم انقلاب تایید شده است . حضرت آیت الله خامنه ای پندی پیش در دیدار با کارگزاران نظام تاکید کردند که در خصوص برخی مسایل منطقه ای قبلا مذاکراتی با امریکا صورت گرفته بود اما این معنای مذاکره در مورد پرونده هسته ای و مسایل فیمابین دو کشور نبوده است .
ظریف و مذاکرات قبلی اش با امریکا
بنابر گزارش رویترز ، بر اساس خاطرات فرستاده سابق سازمان ملل ، جیاندومنیکو پیکو، محمد جواد ظریف به عنوان دیپلمات در مذاکرات مربوط به آزاد سازی گروگانهای امریکایی که توسط افراد مسلح طرفدار ایران در لبنان نیز شرکت داشت و موفق به آزادسازی این افراد شد . گرچه ایالات متحده در آن زمان حسن نیت متقابلی نسبت به ایران نشان نداده بود اما ظریف متعهد به بهبود روابط با امریکا باقی ماند.
جیمز دابینز دیپلمات کهنه کار ایالات متحده نیز نماینده اصلی ایالات متحده در کنفرانس بن در سال 2001 – اولین کنفرانس برای تشکیل دولت جدید افغانستان بعد از سقوط طالبان – بود، ظریف را داری نقشی محوری و مثبت در دیپلماسی دانست و او را فردی شوخ طبع نیز عنوان کرد .
دابینز که هم اکنون نماینده ویژه وزارت امور خارجه در امور افغانستان و پاکستان است سال 2007 در گزارش خود به کنگره این مسئله را نیز مطرح کرد که چگونه ظریف که در آن زمان معاون وزیر امور خارجه ایران بود ، ائتلاف شمال ضد طالبان را متقاعد کرد از تقاضای خود برای کنترل نسبی وزارتخانه های افغانستان بگذرند.
«ظریف در این گفت و گو نماینده ائتلاف شمال را به گوشه ای کشید و چند لحظه با او صحبت کرد و بعد از چند دقیقه او پای میز بازشگت و گفت:«خوب! من موافقم جناح های دیگر هم می توانند دو وزارتخانه داشته باشند و ما هم سه وزارتخانه را در اختیار میگیریم .» و بدین ترتیب ما معامله کردیم!»
ظریف در این گفت و گو به موفقیتی نهایی دست یافت که بدون این موفقیت هیچ گاه دولت کرزی تشکیل نمی شد .»
منتشر شده در: رجا نیوز
ارسال یک دیدگاه