مشکلات کمیسیون تلفیق در تراز کردن بودجه سال‌جاری گرچه در جلسه شامگاه دوشنبه پایان یافت اما تغییرات صورت گرفته در لایحه دولت سرآغاز بحث و جدل‌های جدی نمایندگان در جلسه علنی روز گذشته شد ولي در نهایت نمايندگان مجلس با 149 راي موافق، كليات لايحه بودجه 90 را تصويب كردند. کمیسیون تلفیق که تا آخرین ساعات روز دوشنبه مشغول بررسی چگونگی تراز کردن بودجه و جبران حدود 9هزار میلیارد تومان کسری در لایحه دولت بود، ‌گزارش خود را در نهایت بدون آوردن ارقام اصلی بودجه به نمایندگان ارائه کرد. همین مساله نیز با واکنش منفی تعدادی از نمایندگان در صحن علنی روز گذشته مجلس مواجه شد. تغییرات زیاد کمیسیون تلفیق در لایحه دولت و کاستن از منابع درآمدی دولت و اضافه کردن بر برخی هزینه‌ها، با انتقاد شدید برخی نمایندگان روبه‌رو شد و در فاصله بین 2 جلسه صبح و بعدازظهر نمایندگان در حال رایزنی برای بازگشت مجلس به لایحه دولت بودند.

تغییراتی که منجر به بالا رفتن بحث و جدل‌ها در جلسه دفاع از کلیات لایحه بودجه شد عمدتا پیرامون تغییرات ایجاد شده در ردیف‌های بودجه‌ای و جزئیات لایحه بود اما شرایط به گونه‌ای بود که در حالی که رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس در اعلام مخالفت خود با کلیات لایحه از ضرورت بازنویسی بودجه در مجلس سخن می‌گفت، دیگر نمایندگان از تغییرات گسترده صورت گرفته در کمیسیون تلفیق که منجر به اضافه شدن حدود 50 بند به لایحه دولت شده بود، ‌انتقاد کردند.

در ماده واحده لايحه تقديمي دولت به مجلس، 40 ماده وجود داشت كه به ماده واحده اين لايحه پس از بحث و بررسي در كميسيون تلفيق، 92 ماده الحاقي اضافه و تصويب شده است. همچنین در بودجه‌هایی که به مراکز و نهادهای مختلف تخصیص داده شده تغییراتی به وجود آمد که در نهایت لایحه را با کسری درآمد 9 هزار میلیارد تومانی رو به رو کرد. انتقاد به تغییرات در ردیف‌های بودجه

برخی تغییرات ایجاد شده در ردیف‌های بودجه‌ای را ایرنا اعلام کرده است. ‌این ردیف بودجه‌ها بیشتر مربوط به نهادهایی چون مرکز پژوهش‌ها، ‌مجمع تشخیص مصلحت نظام و مجلس شورای اسلامی بوده است. در این گزارش درباره چگونگی این افزایش هزینه‌ها آمده است: در گزارش کمیسیون تلفیق ردیف هزينه‌اي شورايعالي ايرانيان خارج از كشور و همچنين رديف مربوط به كمك به احداث خانه فرهنگ ايرانيان خارج از كشور حذف شده است. اين در حالي است كه اين كميسيون رديف بودجه مركز تحقيقات استراتژيك مجمع تشخيص مصلحت نظام را از 27 ميليارد و 178 ميليون ريال در لايحه دولت به 45 ميليارد ريال افزايش داده است.

همچنين رديف كمك به اشخاص حقيقي و حقوقي مجلس نيز از یکصد ميليارد ريال به 300ميليارد ريال افزايش يافته است. بررسي اين تغييرات نشان مي‌دهد در لايحه دولت هيچ رديفي براي پرداخت ديون مجلس به سازمان تامين اجتماعي در نظر گرفته نشده بود اما كميسيون تلفيق با ايجاد اين رديف جديد 300ميليارد ريال به آن اختصاص داده است.

همچنين اختصاص بودجه یکهزار و 85ميليارد ريالي براي تصفيه بدهي نهاد رياست‌جمهوري به مجلس بابت ساختمان قديم از ديگر مواردي است كه از سوي كميسيون تلفيق به لايحه بودجه افزوده شده است.

اين كميسيون همچنين در بخش اعتبارات تملك دارايي‌هاي سرمايه‌اي و مالي بودجه مربوط به خريد ساختمان مركز پژوهش‌هاي مجلس شوراي اسلامي و همچنين رديف مربوط به تامين تجهيزات و تعميرات اساسي ساختمان‌هاي مجلس شوراي اسلامي را به نحو قابل‌توجهي افزايش داده است. بر اين اساس اعتبار مربوط به خريد ساختمان براي مركز پژوهش‌هاي مجلس شوراي اسلامي از 293 ميليون ريال در لايحه بودجه دولت به 40 ميليارد و 293 ميليون ريال افزايش يافته است.

همچنين دولت 38 ميليارد و 105 ميليون ريال براي تامين تجهيزات و تعميرات اساسي ساختمان‌هاي مجلس شوراي اسلامي اختصاص داده بود اما كميسيون تلفيق آن را به 2 هزار و 38 ميليارد و 105 ميليون ريال افزايش داده است. محتواي گزارش كميسيون تلفيق بودجه 1390 كل كشور كه از روز دوشنبه در بين نمايندگان توزيع شد اما تذكرات پي‌درپي نمايندگان را به دنبال داشت و آنان از محتواي اين گزارش ابراز ناخرسندي كردند.

انتقاد به مشخص نبودن سقف بودجه در گزارش کمیسیون تلفیق که منجر به این شده است كه امكان جمع‌بندي درآمدها و هزينه‌ها هم براي نمايندگان وجود نداشته باشد و انتقاد نسبت به طولانی بودن ماده واحده که از 40 بند به 92 بند افزایش یافته است از مهم‌ترین مفاد تذکرهای نمایندگان به هیات‌رئیسه درباره بودجه بود. عیسی جعفری، نماینده مردم کبودرآهنگ و داریوش قنبری، نماینده ایلام نمایندگانی بودند که قبل از اینکه نمایندگان موافق و مخالف لایحه به صحبت درباره بودجه بپردازند، از رویه کمیسیون تلفیق در بررسی لایحه دولت انتقاد کردند اما در ادامه حسن کامران، نماینده اصفهان نیز از پروژه‌هايي گفت که در كميسيون تلفيق راي نياورد اما در گزارش كميسيون عنوان شده است. وي در ادامه با اشاره به حذف رديف بودجه شورايعالي ايرانيان خارج از كشور خاطرنشان كرد: طبق مصوبه كميسيون تلفيق، بودجه جاري و عمراني اين شورا حذف شده اما حذف بودجه جاري اين شورا در رديف‌هاي بودجه عنوان نشده است. كامران همچنین این رویه بررسی بودجه را تخلف دانست و به هیات‌رئیسه هشدار داد: اگر اين تخلفات از سوي هيات‌رئيسه مجلس يا كميسيون اصل 90 مورد رسيدگي قرار نگیرد، جزئيات نحوه این تصمیم‌گیری‌ها را بيان خواهم كرد. لاريجاني اما در پاسخ به این تذکر کامران به وی اطمينان داد موضوع را از اداره قوانين مجلس پيگيري خواهد كرد. موافقان و مخالفان بودجه

حجيم بودن لايحه بودجه 90، انبساطي بودن آن، قابل تحقق نبودن درآمدهاي بودجه، افزايش وابستگي لايحه بودجه به درآمدهاي نفتي، عدم توازن اعتبارات استان‌ها در بودجه و وجود برخي لابي‌گري‌ها در تنظيم بودجه از‌ جمله مهم‌ترين محورهاي سخنان مخالفان كليات لايحه بودجه 90 در صحن مجلس بود که در بیشتر موارد به مخالفت با گزارش کمیسیون تلفیق درباره لایحه دولت تبدیل شد.

‌موافقان نيز اعلام كردند افزايش اعتبارات عمراني مناطق محروم در لايحه بودجه، ايجاد 5/2ميليون شغل و جهش توليد مسكن، كاهش وابستگي بودجه جاري به درآمد نفت، توجه به زيرساخت‌ها و ذخيره 15 ميليارد دلاري در صندوق توسعه ملي از جمله نقاط قوت لايحه بودجه 90 است. اما از نکات جالب توجه در صحبت‌های موافقان و مخالفان اشاره به نکات مشترک در مخالفت و موافقت آنان با لایحه بودجه بود، طوری که در بحث ایجاد اشتغال موافقان معتقد بودند این مهم‌ترین نکته در لایحه بودجه سال 90 است که به آن توجه ویژه شده و مخالفان بر این باور بودند دولت با هر میزان هزینه‌کرد در این مساله نمی‌تواند رقم 5/2میلیون شغل را محقق کند. همچنین کاهش وابستگی به درآمد نفتی همانقدر که از ديد موافقان مساله مهم بودجه بود، از نظر مخالفان موجب نقد بودجه می‌شد. دولت مخالف بودجه تنظیم شده در تلفیق؟

با تمام این تذکرات و انتقادها بازهم کلیات لایحه در صحن علنی بعد از ظهر روز گذشته به تصویب رسید. کلیات لایحه بعد از صحبت‌های موافقان و مخالفان به رای گذاشته شد و در شرایطی به تصویب 149 نماینده رسید که نماینده دولت با تاخیر زیاد برای دفاع از کلیات در صحن علنی مجلس حضور یافت و بر خلاف رویه معمول رسیدگی به بودجه بعد از صحبت‌های سخنگوی کمیسیون تلفیق، ‌به دفاع از کلیات بودجه پرداخت.

نماینده دولت در مجلس ابراهیم عزیزی، معاونت نظارت و برنامه‌ریزی رئیس‌جمهور بود که بعداز انتقاد نمایندگان و تذکراتشان به هیات رئیسه درباره عدم حضور نماینده دولت برای دفاع از کلیات بودجه به صحن مجلس رفت. معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهور در پاسخ به برخی مخالفان‌که گفته بودند در لایحه بودجه سال 90 اتکا به درآمدهای نفتی افزایش یافته از کاسته شدن 30 درصدی اتکای دولت به این درآمدها خبر داد. عزیزی درباره مخالفت دولت با لایحه تنظیم شده توسط مجلس حرفی به میان نیاورد اما تلاش نمایندگان حامی دولت برای جمع‌آوری امضا از بین نمایندگان برای بازگشت به لایحه دولت نشانه‌ای از عدم رضایت دولت از مصوبات کمیسیون تلفیق بود چرا که در جلسات علنی روز گذشته مشاهده شد حجت‌الاسلام سيدمحمدرضا میرتاج‌الدینی، معاون پارلمانی رئیس‌جمهور در جلسه علنی صبح بعد از 2 ساعت تاخیر به صحن مجلس رسید و در جلسه علنی بعدازظهر نیز برای دفاع از بودجه حضور نیافت. با این حال هنوز مجلس کار اصلی خود در رسیدگی به جزئیات بودجه را به طور کامل آغاز نکرده و باید دید آیا حضور نداشتن نمایندگان رئیس‌جمهور در جلسات مجلس واقعا به معنای مخالفت با مصوبات کمیسیون است یا دلیل دیگری داشته است.  درخواست بازگشت بسياري از مواد گزارش كميسيون تلفيق بودجه به لايحه دولت     جمعي از نمايندگان با تشكيل جلسه‌اي در حاشيه جلسه روز گذشته مجلس درباره تغييرات زياد لايحه بودجه در كميسيون تلفيق تصميم گرفتند رايزني كنند تا در بررسي جزئيات پيشنهادات، برگشت به لايحه دولت صورت گيرد. همزمان با بررسي لايحه بودجه 90 در صحن پارلمان جمعي از نمايندگان از جمله حسينيان، زارعي، تجري، سروري، كرمي‌راد و ولي اسماعيلي در گوشه‌اي از صحن مجلس تشكيل جلسه دادند. به گفته برخي از اين نمايندگان، بحث لايحه بودجه و گزارش كميسيون تلفيق بودجه 90 از جمله مباحثي بود كه در اين جلسه بحث و بررسي شد. به اعتقاد اين نمايندگان لايحه بودجه 90 در كميسيون تلفيق بسيار دستكاري شده و تغيير كرده و قرار است اين نمايندگان رايزني كنند بعد از تصويب كليات، پيشنهادات برگشت به لايحه دولت در جزئيات آن مطرح شود.

منتشر شده در: وطن امروز